ՌՈՒԲԵՆ ՍԱՆՈՅԱՆ

ՌՈՒ­ԲԵՆ ՍԱ­ՆՈ­ՅԱՆ

Կյան­քի 83-րդ ­տա­րում իր մահ­կա­նա­ցուն կնքեց  դրա­մա­տուրգ, գրաքն­նա­դատ Ռու­բեն Սա­նո­յա­նը:

Ռու­բեն Սա­նո­յա­նը  ծնվել է 1933թ. Հուն­վա­րի 27-ին, Լե­նի­նա­կա­նում /  այժմ Գյում­րի/: 1958թ. ա­վար­տել է Լե­նինգ­րա­դի պե­տա­կան հա­մալ­սա­րա­նի փլի­լի­սո­փա­յութ­յան ֆա­կուլ­տե­տը: 1958-1964թ.թ.  աշ­խա­տել է ՀՀ ­ԳԱ Մ­.Ան­բեղ­յա­նի ան­վան գրա­կա­նութ­յան ինս­տի­տո­ւում,  1964- 1970թ.թ. ՀՀ ­ԳԱ փի­լի­սո­փա­յու­յան սեկ­տո­րում: 1970-ից  ար—մտյան թատ­րո­նի պատ­մութ­յուն է դա­սա­խո­սել Եր—ա­նի գե­ղար­վես­տա­թա­տե­րա­կան ինս­տի­տու­տում:  Գրող­նե­րի միութ­յան ան­դամ է 1970 թվա­կա­նից:  Բազ­մա­թիվ պիես­նե­րի հե­ղի­նակ է, ո­րոնք , ինչ­պես — թատ­րո­նի պատ­մութ­յա­նը, թա­տե­րա­գի­տութ­յան խնդիր­նե­րին վե­րա­բե­րող նրա հոդ­ված­նե­րը ի­րենց գե­ղար­վես­տա­կան — գի­տա­կան մա­կար­դա­կով  ար­ժա­նա­ցել են հան­դի­սա­տե­սի — մաս­նա­գետ­նե­րի բարձր գնա­հա­տա­կա­նին: Նրա ,, Հայ­րիկ­նե­րը, մայ­րիկ­նե­րը, բա­լիկ­նե­րը,,/ 1965թ./,  ,,Բար­դի­նե­րը լուռ,, /պիես­նե­րի ժո­ղո­վա­ծու, 1986թ./,   ,,Ընթ­րիք նեղ շրջա­նա­կում,, /1985թ./ ,,Մեծ բիթ­լիս­ցու ա­ռեղծ­վա­ծը,,` ռու­սե­րեն /1998թ.— 2004-ին` հա­յե­րեն/, ,,Դրա­մա­տուրգ, ռե­ժի­սոր, քննա­դատ,,/ ռու­սե­րեն հոդ­ված­նե­րի ժո­ղո­վա­ծու, 1987թ./ — այլ  դրա­մա­ներն  ու հրա­պա­րա­կում­նե­րը  նշա­նա­կա­լի ներդ­րում են  հայ թա­տե­րար­վես­տի բնա­գա­վա­ռում: Ռ. Սա­նո­յա­նի  ,,Ախ, մայ­րիկ, մայ­րիկ,, /1964թ./ — ,,Վայ­րե­նին,, պիես­ներն ար­ժա­նա­ցել  են ՀԳՄ — Մշա­կույ­թի նա­խա­րա­րութ­յան մրցա­նա­կի:

Ազ­նիվ, իր ա­ռա­քե­լութ­յա­նը նվիր­ված  ար­վես­տա­գե­տի, մար­դու  — ըն­կե­րոջ հի­շա­տա­կը  դեռ եր­կար կապ­րի նրան ճա­նա­չող­նե­րի —   գնա­հա­տող­նե­րի սրտե­րում:

 

ՀԳՄ ­ՎԱՐ­ՉՈՒԹ­ՅՈՒՆ

 

Ռու­բեն Սա­նո­յա­նի քա­ղա­քա­ցիա­կան հո­գե­հան­գիս­տը տե­ղի կու­նե­նա մա­յի­սի 13-ին, ժա­մը 18-ից, Նոր Նոր­քի 2-րդ ­զանգ­ված, Գյուրջ­յան 10 հաս­ցեի ,,Սգո սրա­հում,,:

Վեր­ջին հրա­ժեշ­տը` մա­յի­սի 14-ին, ժա­մը 12.օօ -13.օօ, նշված ,,Սգո սրա­հում,,

 

ՄԻՇՏ  ՆԵՐ­ԿԱ ՄԵՐ ՇԱՐ­ՔԵ­ՐՈՒՄ

Դժվար է հաշտ­վել այն մտքին, որ Ռու­բեն սա­նո­յանն ար­դեն մեզ հետ չէ: Նա միշտկ յան­քով լի էր, մշտա­պես ջա­նում էր լի­նել ի­րա­դար­ձութ­յուն­նե­րի կենտ­րո­նում:  Վեր­ջին ա­միս­նե­րին, հաս­կա­նա­լով, որ ու­ժե­րը սպառ­վում են, ա­սում էր. ,,Իմ վեր­ջին ցան­կութ­յունն է տես­նել, թե աշ­խարհն ինչ­պես է նշե­լու Հա­յոց ցե­ղաս­պա­նութ­յան 100-ամ­յա տա­րե­լի­ցը,,:

Նա ամ­բողջ կյան­քում կապ­ված էր թատ­րո­նին, դա­սա­խո­սում էր գե­ղար­վես­տա­թա­տե­րա­կան ինս­տի­տու­տում, ինքն էլ պիես­ներ էր գրում, ո­րոն­ցից  ,, Կապ­տա­դեղ­նա­վուն մե­նութ­յուն,, -ը  մի քա­նի տա­րի ա­ռաջ տպագր­վել է նա— ,,Լի­տե­րա­տուր­նա­յա Ար­մե­նիա,, հան­դե­սում: Բայց նրա գլխա­վոր նա­խա­սի­րութ­յու­նը Վիլ­յամ Սա­րո­յանն էր:  Նա մի ամ­բողջ  մե­նագ­րութ­յուն նվի­րեց մեծ բիթ­լիս­ցու   կյան­քին  ու ստեղ­ծա­գոր­ծութ­յա­նը, հիա­նա­լիո­րեն գի­տեր նրա բո­լոր ստեղ­ծա­գոր­ծութ­յուն­նե­րը — կա­րող էր ժա­մե­րով խո­սել այդ մա­սին:

Ռու­բեն Սա­նո­յա­նը միա­ժա­մա­նակ  կյան­քի նկատ­մամբ ակ­տիվ դիր­քո­րո­շում ու­ներ: Նրան խո­րա­պես հու­զում էր այն միտ­քը,, որ մենք ոչ մի կերպ չենք կա­րո­ղա­նում կա­ռու­ցել` հզոր, բար­գա­վաճ, ա­ռա­ջա­վոր, ծաղ­կուն, ժո­ղովր­դա­վար այն  եր­կի­րը, ո­րը մո­լո­րա­կի բո­լոր հա­յե­րի հպար­տութ­յու­նը կլի­ներ ու կձգեր նրանց դե­պի ի­րեն:

Նա լավ ըն­կեր էր, մշա­կույ­թի նվիր­յալ — միշտ  ներ­կա կմնա մեր շար­քե­րում:

Ալ­բերտ ՆԱԼ­ԲԱՆԴ­ՅԱՆ