ԱՐԱՄ ՍԵՓԵԹՃՅԱՆ

ԱՐԱՄ ՍԵՓԵԹՃՅԱՆ

Խոր ցավով տեղեկացանք, որ կյանքի 86-րդ տարում Բեյրութում (Լիբանան) մահացել է ճանաչված գրող, հրապարակագիր, խմբագիր, հրատարակիչ, մշակույթի և հասարակական գործիչ, 1996 թ. Հայաստանի գրողների միության անդամ Արամ Սեփեթճյանը։

Ծնված լինելով 1934 թ. Կիլիկիայի Ալեքսանդրեթ քաղաքում, մի քանի տարի անց ծնողների հետ տեղափոխվել էր Բեյրութ, ուր և հետագայում ծավալել էր իր ակտիվ ազգային, գրական-մշակութային գործունեությունը՝ ակտիվորեն աշխատակցելով սփյուռքի և հայրենի գրական մամուլին («Շիրակ», «Կամար», «Խօսնակ», «Պայքար» ևն), հանդես գալով արձակ, գրականագիտական և հրապարակագրական արժեքավոր գործերով, հրատարակելով շուրջ մեկ տասնյակ ժողովածուներ։ Այդ թվում՝ «Կեանքի կարօտով» (պատմվածքներ, 1969), «Ողջակէզ» (վիպակ, 1978), «Ես սեւ եմ, բայց գեղեցիկ» (վիպակ, 1985), «Հող եւ մորմոք» (ժողովածու, 2001, Երևան), «Ժամանակայոյզ խոհեր» (2005) և «Ձայներ լռութեան մէջ» (2014) հրապարագրական, «Բանաստեղծութիւնը տագնապի ընդմէջէն» (2009) և «Գրական հանդիպումներ» (2014) գրականագիտական գրքերը։

Արամ Սեփեթճյանը ՀԳՄ համագումարներին, տարբեր համաժողովներին ու կարևոր միջոցառումներին իր ներկայությամբ՝ ակտիվորեն մասնակցում էր նաև հայրենիքի գրական կյանքին։ 2014 թ. Հայաստանի գրողների միությունում նշվել է Արամ Սեփեթճյանի ծննդյան 80-ամյակը։

Ճանաչված ու սիրված գրողի, ազգային ու մշակութային գործչի հիշատակը միշտ վառ կմնա նրան ճանաչողների, գրչընկերների, բազմաթիվ ընթերցողների սրտերում։

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԳՐՈՂՆԵՐԻ ՄԻՈՒԹՅԱՆ ՎԱՐՉՈՒԹՅՈՒՆ

ԼԻԲԱՆԱՆԱՀԱՅ ԳՐՈՂ ԱՐԱՄ ՍԵՓԵԹՃԵԱՆ ՇԻՋԵՑԱՒ…

Ինչո՞ւ Արամ… ինչո՞ւ այս անսպասուած ժամադրութիւնը մահուան հետ: Ինչո՞ւ աճապարեցիր:

Տակաւին մինչեւ քանի օր առաջ, խանդավառ էիր հերոսական Արցախի Պաշտպանական Բանակի ունեցած ու արձանագրած յաղթանակներով: Խանդավառ էիր հայ ժողովուրդին ցուցաբերած հրաշալի միասնականութեամբ: Յաճախ այս մասին կը խօսէիր ու գրէիր ինծի մեծ ուրախութեամբ ու մեծ յուզականութեամբ, երբեմն չկարենալաով զսպել աչքերուդ արցունքը: Մինչեւ երէկ, տակաւին իրարու հետ, յաճախ տաք-տաք կը զրուցէինք ազգային, եկեղեցական, միութենական ու գրական նիւթերու շուրջ: Բայց միշտ քեզի համար մեր խօսակցութեանց  առաջնագոյնը Հայաստանն էր… հայութիւնն էր, հայն էր:

Վերջին անգամ «Վաթսափ»-ի վրայ գլխագիր վիճակով գրեցիր ու ուղարկեցիր՝ «ՅԱՂԹԵԼՈՒ ԵՆՔ: ԸԼԼԱՆՔ ՄԻԱՍԻՐՏ ԵՒ ՎՃՌԱԿԱՆ» նախադասութիւնը..: Երանի, քիչ մըն ալ համբերէիր ու գոնէ տեսնէիր մեր քաջարի բանակին յաղթանակը..: Տեսնէիր, թէ մեր արի զինուորները, մեր քսանամեայ երիտասարդները ի՜նչ քաջագործութեամբ կը կռուին, կը խփեն… եւ յաղթանակ կ’ապահովեն: Ամէն օր, իմ քեզի ղրկած Արցախեան պատերազմի ուրախացնող լուրերով ու յաղթանակներով կ’ապրէիր… բայց ինչո՞ւ յանկարծ յանձնուեցար սեւ ճակատագրին, ինչո՞ւ համար պիտի չտեսնէիր մեր նոր յաղթանակը:

Մեկնումդ, անժամանակ ըսելու չափ անակնկալ էր ու անսպասելի..: Մենք միշտ ալ վարժուած էինք քեզ տեսնել լիբանանահայ մշակութային ու հասարակական միջոցառումներուն ընթացքին: Կը սիրէիր քաջալերել ամէն գրական երեկոյ, ամէն մշակոյթ բուրող հանդիսութիւն, ամէն հայաբոյր հրապարակային ձեռնարկ: Կ’ուրախանայիր «Խօսնակ»-ի ամէն ամսուայ ացգային-մշակութային երեկոներով որոնք տեղի կ’ունենային ՀԲԸՄ-ի Ահրամճեան Կեդրոնէն ներս եւ սրտանց կը քաջալերէիր:

Վարժուած էինք տեսնել գրական, գեղարուեստական եւ հրապարակագրական գործերդ ու յօդուածներդ թէ՛ լիբանանահայ եւ թէ՛ սփիւռքահայ մամուլի էջերուն մէջ: Լիբանանէն մինչեւ Պոլիս, ապա մինչեւ Փարիզ ու Միացեալ Նահանգներ, կ’աշխատակցէիր հայ մամուլին՝ մեծ սիրով, մեծ հպարտութեամբ: Գրական գործերդ, անցեալին «Շիրակ»-ի մէջ, ապա՝ «Կամար»-ի մէջ միշտ ալ կը զարդարէին գրականութիւն տարածող հանդէսները:

Վերջերս, երկրէն ներս տիրող պայմաներուն ենթարկուելով, երբ դարձած էիր տնական… ծրագրած էիր ամբողջացնել գրական գործերդ եւ մի քանի հատորներու մէջ հրատարակել: Տակաւին մի քանի օր առաջ ուրախութեամբ կը հաղորդէիր աշխատանքիդ եւ անոր արդիւնքին մասին: Անշուշտ, «Եթէ նախախնամութիւնը արտօնէ եւ ճակատագիրը թոյլատու ըլլայ պիտի աւարտեմ ու հրատարակեմ» կ’ըսէիր: Բայց արդեօ՞ք գուշակած էիր ճակատագրին անողոք խաղը, սիրելի ընկեր Արամ:

Կենդանութեանդ, միշտ ալ քեզի դիմած եմ «ընկեր» մակդիրով, սիրելով ու յարգելով քեզ ու այդ բառի մէջ գտնելով անսակարկ ու գաղջ մտերմութիւն, որ ունի աւելի քան կէսդարեայ պատմութիւն..: Մեր դամասկոսեան եւ հայաստանեան հանդիպումները, համագումարներու կամ յոբելենական հանդիսութիւններու ժամանակ, միշտ ալ մեզ կը մէկտեղէր եւ քու հայրենասիրական մաքուր զգացումները եւ արտայայտութիւնները կը ստեղծէին տաքուկ մթնոլորտ, որովհետեւ հայ գիրի իսկական սպասարկու էիր, եւ Մաշտոցի աւազանին մէջ մկրտուած մաքուր հայ, որ անխոնջ ինքնաշխատութեամբ, եւ յամառ ինքնազարգացումով շահած էիր գրողի պատուաւոր անուն՝ դառնալով Հայաստանի Գրողներու Միութեան արժանաւոր անդամ:

Հայրենիքէ ներս, ինչպէս սփիւռքի տարածքին, ունէիր քեզ սիրողներու մեծ թիւ… որոնք այսօր սրտցաւօրէն կու գան ողողել դիմատետրի էջերը՝ սգալով քեզ եւ մխիթարութիւն մաղթելով ընտանեկան պարագաներուդ ու հարազատներուդ:

Սիրելի ընկեր Արամ, վերջին հրաժեշտիդ պահուն, ուր ներկայ էին քեզի վերջին յարգանք մատուցանելու եկած տասնեակ մարդիկ, որոնց մէջ գրչակից ընկերներդ, մտաւորականներ, միութենականներ, եւ երբ հոգեպարար արարողութիւնը կը տարածուէր ալիք-ալիք, վայրկեան մը ունեցայ յետադարձ թռիչք, նայելու համար ետեւ… կատարելու փոքրիկ հաշուեյարդար մը… խորաչափելու ունեցած վաստակդ, ունեցած գործդ… որպէս ներհուն մտաւորական ստորագրած յօդուածներդ՝ «Զարթօնք»-ի էջերուն, «Շիրակ»-ի էջերուն, «Կամար»-ի էջերուն եւ «Խօսնակ»-ի էջերուն: «Շիրակ»-ի մէջ որպէս խմբագրական կազմի անդամ, «Կամար»-ի մէջ որպէս խմբագրական կազմի անդամ, իսկ ՀԲԸՄ-ՀԵԸ-ի «Խօսնակ» պաշտօնաթերթին մէջ որպէս երկարամեայ խմբագիր, թողեցիր քու մատնահետքերդ, որոնք վաղը պիտի դառնան պատմութեան սեփականութիւնը: Ի զուր չէր, որ երկար տարիներ եղած էիր Լիբանանահայ Գրողներու Համախմբումի անդամ եւ միշտ ալ քու հայրենասիրական կեցուածքով շահած բոլորին սէրը: Հապա տարած հասարակական գործիչի աշխատանքդ, դերդ ու տեղդ, միշտ ալ գնահատուած էր բոլորէն: Այս պահուն լաւ կը յիշեմ Թէքէեան Մշակութային Միութեան յարկէն ներս որպէս ատենապետ իրագործած ներբողելի աշխատանքներդ:

Իսկ այս բոլորէն վերջ, որպէս հայ, ամուսին ու հայր, եղար հաւատարիմ, պարտաճանաչ, հոգատար, գուրգուրոտ եւ սիրելի՝ տանդ բոլոր անդամներուն հանդէպ, որոնք կը հպարտանային քու ներկայութեամբ: Այժմ, անակնկալ մեկնումովդ, որբացուցիր Սեփեթճեան տան երբեմնի խանդավառ յարկը..: Այժմ, սուգի մէջ է կողակիցդ՝ Մելինէն, սուգի մէջ են ուստրերդ՝ Հրաչն ու Արմէնը, սուգի մէջ են՝ դուստրդ՝ Հուրին, փեսադ՝Շահէն, հարսներդ ու թոռներդ եւ բոլոր հարազատներդ, նաեւ քեզ ճանչցող բոլոր անկեղծ բարեկամներդ, որոնք կ’ողբան լուռ մեկնումդ:

Իսկ ես, սիրելի ընկեր Արամ, քու մեկնումով հաւատա՛ կորսնցուցի բարի խորհրդատու մը, ազնիւ խրատատու մը, անշահախնդիր գաղափարից մը, անկեղծ բարեկամ մը… աւելին՝ մեծ եղբայր մը:

Հողը թեթեւ գայ վրադ… սիրելի գրչեղբայր:

                                                                                           ՀԱՄԲԻԿ ՄԱՐՏԻՐՈՍԵԱՆ